L'école entre institution et pédagogie

Veel moeilijkheden worden toegeschreven aan de school: dalend niveau, te veel mislukkingen, gebrekkige discipline... ondanks de vooruitgang die de psychologie heeft gebracht in het begrip van het kind en in het verbeteren van pedagogische praktijken.

Zouden de schoolhervormingen, die in grote mate geïnspireerd zijn door de verworvenheden van de psychologie, onmogelijk zijn? Is de psychologie machteloos om het systeem te verbeteren?

Verre van de psychologische theorie te kleineren, probeert David Olson de redenen voor deze scheiding uit te leggen. Hij nodigt ons uit om rekening te houden met een dimensie van de school die vaak verborgen blijft: de institutionele dimensie.

Deze verduistering heeft zeer tegenproductieve gevolgen op het gebied van analyse en actie. Het onderhoudt namelijk de verwarring tussen twee dimensies die het schoolsysteem doorkruisen: die van kinderen die betrokken zijn als leerlingen in een complex cognitief en cultureel proces, en die van de school als instelling, geregeerd door normen, regels, controles die tot doel hebben een continuïteit van dienstverlening te waarborgen in tijd en ruimte.

De psychologie heeft niet echt grip op deze eigenlijk sociologische dimensie van de instelling die in de eerste plaats leraren en leidinggevenden van het systeem betreft, en ook de hele bureaucratie waar onze ontwikkelde samenlevingen mee belast zijn.

Om de school beter te hervormen, is het dus noodzakelijk om deze twee dimensies niet te verwarren en opnieuw te denken als een institutionele component met zijn eigen mechanismen.